خاورمیانه به عنوان قطب نوآوری جهانی عطر در آینده

خاورمیانه، که یک زیرقاره از آسیاست، به یک بازار منطقه ای مهم تبدیل شده است. برآورد می شود جمعیت آن  بیش از 300 میلیون نفر باشد که حدود 6٪ از جمعیت جهان را تشکیل می دهد. این منطقه به دلیل تنوع خود شناخته شده است: در زبان، در مذهب، در سنت های فرهنگی. و این تنوع در حال گسترش به سراسر جهان است.

خاورمیانه در حال تجربه دوران اوج خود در عرصه عطر است. برندهایی از این منطقه شروع به جلب توجه بین المللی کرده اند، و رهبران این صنعت، در حال تأسیس آزمایشگاه ها و مراکز نوآوری برای نزدیک شدن بیشتر به مشتریان خود هستند. نفوذ خاورمیانه بر صنعت عطر، اهمیت ملاحظات تاریخی و فرهنگی در فرمولاسیونها و حفظ اصالت هنگام استفاده از این مواد اولیه را نشان می دهد.

ردی معطر در تاریخ
قدیمی ترین عطرساز ثبت شده در جهان، زنی به نام تَپوتی-بِلِت-اِکالیم است که معمولاً به اختصار تَپوتی نامیده میشود. بر اساس گزارش ها، به کار او بر روی یک لوح اشاره شده که فرمولی برای عطرسازی را شرح می دهد و در کتابخانه باستانی آشور، واقع در شمال عراق امروزی، نگهداری می شده است.

فرمول تپوتی شامل ترکیبی از گلهای علف هندی (کالموس)، روغن مُر، بلسان و ریشه سیپروس بود، موادی که امروزه نیز در عطرسازی استفاده می شوند. و این ترکیب به عنوان عطری "شایسته پادشاه" در نظر گرفته می شد که نشان دهنده جایگاه لوکس مرتبط با عطرها بود (به نظر آشنا میرسد؟).

تحقیقات منتشر شده در ژورنال انجمن سلطنتی آسیا نشان میدهد که مواد اولیه عطر، بیشتر توسط فتوحات اعراب به جهان غرب آورده شدند. حدود ۲۰ عطر رایج از جمله عود، کافور، مشک، کندر و بلسان به جهان قرون وسطی وارد شدند.

«در طول تاریخ، استفاده از عطرهای ظریف افزایش یافت و برخی از مواد اولیه عجیب و غریب به کالاهای گرانبها و ارزشمند تبدیل شدند». «آنها منبع ثروت برای فرهنگها و حاکمان بودند. دگرگونیهای مد عطر در واقع تنها بخشی از انقلاب بزرگتری در فرهنگ مادی عربی بود که خاورمیانه، منطقه مدیترانه و حتی بسیاری از کشورهای اروپایی به دلیل فتوحات اعراب آن را تجربه کردند.»

همانطور که برندهای عطر شروع به جستجو برای مواد اولیه جسورانه تر و شدیدتر برای پاسخگویی به تقاضای مصرف کننده کردند، برای الهام به این منطقه روی آوردند. نت هایی مانند عود، صندل و مشک شروع به ظاهر شدن در نت های عطر محصولات جدید کردند. در ژوئیه ۲۰۲۲، لویی ویتون عطر «فلور دو دزرت» را منتشر کرد که ژاک کاوالیه بلترود، عطرساز آن، آن را به عنوان "ادای احترامی به نتهای خاورمیانه" با اشاره هایی از یاسمن، شکوفه پرتقال و رز دمشقی توصیف کرد. کریستیان لوبوتن با عطرساز فَنی بال برای توسعه عطر «لوبیپرینس» همکاری کرد، که پس از آگاهی از پیشینه لوبوتن، ادای احترامی به مصر بود.

و برندهای جدیدتر خاورمیانه نیز در حال ورود به این گفتمان هستند. کایالی، که در سال ۲۰۱۸ تأسیس شد، توسط مؤسس خود مونا کتان با هدف آوردن سنت فرهنگی لایربندی عطر به مصرف کنندگان بیشتر راه اندازی شد. لطافه در دهه ۱۹۸۰ تأسیس شد، اما اخیراً یکی از پرجستجوترین برندهای عطر در آمازون و تیکتاک بوده است.

تاریخ غنی این منطقه در عطرسازی فقط در گذشته محبوس نیست؛ بلکه به شکل دادن آینده صنعت کمک میکند.

جسارت فرهنگی
من از چندین کارشناس پرسیدم که ترجیحات عطر مصرف کنندگان خاورمیانه چه تفاوتی با مصرف کنندگان غربی دارد. اجماع نظر این بود: مصرف کنندگان عطر در خاورمیانه عطرهای جسورانه و پیچیده را ترجیح می دهند.

«موادی مانند عود، عنبر، مشک و رز در اینجا مُد نیستند – آنها جاودانه و مورد احترام هستند»، گفت آمنه الحبتور، مؤسس آرکادیا. «همچنین یک درک نسلی از لایه بندی عطرها و استفاده تشریفاتی از بخور و روغن ها وجود دارد که به این منطقه یک پیچیدگی بویایی بی نظیر می دهد.»

در افتتاحیه بزرگ فروشگاه «اینتنس اود» در اسکوکی، ایلینوی، که در برندهای عطر خاورمیانه تخصص دارد، من در مورد بخور و اهمیت فرهنگی آن یاد گرفتم. بخور از تراشه های چوبی ساخته می شود که با مواد معطر مانند کندر، روغنهای عطری و صندل مخلوط شده اند. این ترکیبات سپس مانند عود سوزانده می شوند و اجازه می دهند عطر در هوا پخش شده و محیط را معطر کند. برخی خانواده ها ترکیبات سفارشی مخصوص به خود دارند که به آنها اجازه میدهد از عطر به عنوان شکلی از بیان فردی و هویت استفاده کنند.

«برخلاف بسیاری از بازارهای غربی که در آن عطرهای سبک، شبیه پوست و مینیمالیسم اغلب تسلط دارند، مصرف کنندگان خاورمیانه به دنبال عطرهایی هستند که بیانیه دار باشند – شدید، لوکس و بیانگر»، عبدالوهاب الرفاعی، مدیر فنی و مدیر توسعه کسبو کار عطرهای CZAR توضیح داد. «همچنین یک تمرین فرهنگی برای لایه بندی عطر و استفاده سخاوتمندانه از آن وجود دارد که بر پیچیدگی تجربه کاربر می افزاید.»

لایهبندی عطر هنوز یک روند نسبتاً جدید در بازارهای غربی است. مصرفکنندگان در حال درک این هستند که میتوانند از عطرها و کنسانتره های مختلف برای ایجاد امضای متمایز خود استفاده کنند. به لطف نسل Z و تیکتاک، مفهومی که به عنوان یک سنت فرهنگی آغاز شد، اکنون شکلی متمایز از هویت است، با مصرف کنندگانی که عطرها و ست های اکتشافی را برای امتحان ترکیبات جدید جمع آوری می کنند.

بیایید از مجموعه «عودگاسم» کایالی به عنوان مثال استفاده کنیم. این مجموعه که در پاییز ۲۰۲۵ دو عطر جدید به آن اضافه شد، کاربردهای مختلف عود در عطر را در عین ماندن در فضای گورماند (خوردنی-شیرین) به نمایش می گذارد.

«عودگاسم درباره احساساتی بودن، فردیت و داستانسرایی از طریق عطر است»، مونا کتان، مؤسس، در یک بیانیه مطبوعاتی گفت. «با چاکلت اود و میلکی ماسک اود، میخواستم طیف کامل عود را نشان دهم – توانایی آن برای هم وحشی و هم گرم، هم شیرین و هم اغواگر، هم آرامش بخش و هم جذاب باشد. این دو عطر جدید گام های بزرگی در ساختن دنیای عودگاسم با بیانیه های جسورانه و فراموش نشدنی هستند که مرزها را جابه جا میکنند و به بازی دعوت میکنند. ما می خواهیم به بازتعریف آنچه عود می تواند باشد، برای هر حال و هوایی، هر لایه ای و هر داستانی ادامه دهیم.»

اصالت در نوآوری
اخیراً، رهبران صنعت عطر آزمایشگاهها و مراکز نوآوری جدیدی در خاورمیانه افتتاح کرده اند. شرکتها این منطقه را دارای پتانسیل عظیمی می بینند، جایی که میراث می تواند با خلاقیت ملاقات کند. چندین بازیگر اصلی در صنعت عطر، از جمله آیبرکم، IFF و یوروفراگرانس، مراکز نوآوری جدیدی در خاورمیانه افتتاح کرده اند و به طور خاص بر این منطقه در استراتژی های جدید خود تمرکز دارند.

«پانزده تا بیست سال پیش، صنعت عطر ناامیدانه به دنبال نوآوری و همچنین روایت گری متفاوت بود، و آن را در خاورمیانه یافت».

اُمیمه ثابت، مدیر مراکز خلاق یوروفراگرانس در منطقه IMEA:«جهان شروع به کشف یک جهان بویایی بسیار متفاوت کرد، جایی که عود ماده اولیه شاه جدید بود. میراث شگفت انگیز خاورمیانه فراتر از عود است، و برندها شروع به کشف نت های بویایی دیگر، مانند کندر، عنبر و زعفران کردند. خاورمیانه به معدن طلایی برای عطرسازان خانه های عطری تبدیل شد، که میتوانستند خلاقیت خود را با یک پالت جدید از مواد اولیه رها کنند و عطرهای جسورانه تری طراحی کنند.»

فقط برچسب زدن عطرتان به عنوان خاورمیانه ای کافی نیست. آنها باید بین اصالت و جذابیت جهانی تعادل برقرار کنند.

«سقوط در دام تکیه بیش از حد بر موتیف های فرهنگی بدون نوآوری آسان است»، الرفاعی گفت: «این چالش همچنین فرصتی عظیم ارائه میدهد – برای آموزش، الهام بخشیدن و رهبری.»

«در آرکادیا، ما به سادگی از عود یا بخور به عنوان مواد اولیه استفاده نمی کنیم – آنها را به عنوان ابزار داستانسرایی گرامی میداریم»، الحبتور توضیح داد: «به عنوان مثال، ادیشن ۳: تریبوت ادیشن ادای احترام ما به امارات است که عود، عنبر و مشک را برای بازتاب روح منطقه، گذشته، حال و آینده ترکیب می کند. بخور «اسپیریت» ما جشنی شاعرانه از رشد و عزم است که با عود، رز، زعفران و مشک ساخته شده است. روشی که ما از نت های میراثی استفاده میکنیم تنها نوستالژیک نیست – با روایتهای معاصر لایه بندی شده است که به مصرفکنندگان جهانی اجازه میدهد عمق فرهنگی ما را به شیوهای فراگیر و قابل درک تجربه کنند.»

چشم انداز آینده
 ترکیب فناوری عطر شخصی سازی شده با داستانسرایی از طریق مواد اولیه و نتهای عطر در آینده در مرکز توجه خواهد بود. پایداری نیز به یک تمرکز اصلی تبدیل خواهد شد، زیرا شرکتها اولویت ها را به قابلیت ردیابی مواد اولیه و منبع یابی اخلاقی تغییر میدهند.

«دهه آینده احتمالاً شاهد ظهور برندهای نیچ بومی خواهد بود که موج هایی بین المللی ایجاد میکنند، تغییری از واردات جهانی به صادرات منطقه ای».

الحبتور گفت: «مصرف کنندگان در حال دقیق تر شدن ، به دنبال اصالت، تولید اخلاقی و شخصی سازی هستند.»

این منطقه نفوذ واضحی بر صنعت عطر دارد. آنها می خواهند در اتاقی باشند که اتفاقات در آن رخ می دهد، جایی که نوآوری ها و ترجیحات مصرفک ننده در حال شکل دادن به بازار هستند. خاورمیانه به مرکزی برای نوآوری تبدیل شده است، و فقط به پیشرفت خود ادامه خواهد داد.

«این زمان هیجان انگیزی برای بازار عطر خاورمیانه است»

«جهان عاشق عطر است، و هرچه شدت، قدرت و شخصیت بیشتر باشد، بهتر است. چه از نظر بسته بندی، طراحی عطر، دوز و شدت، برندهای خاورمیانه به روش هایی که قبلاً هرگز ندیده ایم در حال نوآوری هستند.»